Matthew 13

Au Oga Efauga Auga Palapole

(Mako 4:1-9; Luka 8:4-8)

1Ega'ina kinagai mo, Iesu e'ai epealai elao a'u niegai eagu. 2Ega aisama la'afou akaiki'a ipauma kemai keapa lofe puo, elao gaagai eaguka kai papiau ma'oai auga foeai mo keapa. 3Egae kai kapa ma'o palapoleai papiau maa'iai eifania einaka, “Au oga efauga auga aga'o, au oga'i gafauni'i eoma puo, epealai elao ega umai. 4Ke au oga'i e'afoka'i alogai, isa'i paisoai peapea afugai ke'ualai, ke inei keake keanii'i. 5Ke isa'i fopa laagai a'isa afa'agamo mo eka auga laagai ke'ualai. Ke a'isa afa'agamo puo ke'omo kefiaisakoa mo. 6Kai kina e'agau egagai'i aisama, gagamu'i laa'i puo gagau'i kekala kemae. 7Ke au oga isa'i au'i ini mogogo alo'iai ke'ualai, ke keuki kai ini mogogo keuki ke'agau keafipugu'i. 8Kai isa'i au'i a'isa felogai ke'ualai. Ke ega'ina au'i keuki ke'agau kepua, ani'i keoge felo alogaina. Ke ani'i keogei'i auga, au oga aga'omo alogai anina 100, 60, o 30 eogei'i. 9Kaisau aina ekae auga, aina gapaaua kapa'ina laifania auga a'o galogo,” eoma.

Iesu Palapole Kapa'ina Eifania Auga Fouga Eifania

(Mako 4:10-20; Luka 8:9-15)

10Egae kai Iesu ega imoi kemai kepa'ani penia keinaka, “Kapa puo papiau maa'iai Deo ega iifa loifania aisama palapoleai lonini'ani?” keoma.

11Ega aisama Iesu einaka, “Deo ega agofa'a logo fouga ogefake auga oi epeniimi efua kai isa aepeni'i. 12Lau ega laifa oma, gome kaisau eegai amu kekae au'i, Deo isa ma'o agepenia amu agealogai alogaina eegai akeka. Ke kaisau eegai amu oisomo mo kekae au'i, oisomo mo eegai kekae au'i mo ganinagai, Deo ega'ina amu'i isa ageafania. 13Lau i'ina iifaga kainai papiau maa'iai palapoleai Deo ega iifa laifania:

“Isa maa'iai keisa mo ganinagai, akeisa koa i'opoga.
Ke a'o kelogo mo ganinagai, a'o akelogo koa i'opoga,
ke kapa'ina eifania auga isafa oko akelogo.
14Isa faaga'iai ega koa emia auga, profeta Aisaea Deo ega iifa pukagai iina epapua oma auga ko'a mo emia:

‘Oi aufa kina mo Deo ega iifa a'o agologo kai,
kapa'ina eifania auga oko afolologo.
Oi aufa kina kapa'ina emia auga agoisa kai,
kapa'ina emia auga oko afolologo.
15Gome i'ina papiau'i gua'inoka au'i.
Isa ainapaauai auga, aina'i efua koa i'opoga, ke maa'i kepafufua.
Kai ega koa fakekapa koa aisama, isa kapa'ina emia auga maa'iai fekeisa,
ke kapa'ina keifania auga aina'iai a'o fekelogo.
Ke kapa'ina eifania auga gua'iai oko fekelogo, ke e'i laomai apala'i fekemuni'i, ke lau isa fapaponi'i papiau felo'i fapamia'i.’ ^a
16“Kai oi auga, pau maamiai lau kapa'ina lakapa auga oisa, ke kapa'ina laifani'i au'i ainamiai a'o ologo. Ega puo oi maami ke ainami fou Deo eegai kapa felo'i keafi'i. 17Gome iifa gome mo maamiai laifania. Profeta ma'o ke alo opai au'i ma'o isafa oi pau kapa'ina oisa auga alafai kegaoma kegaisa keoma kai akeisa. Ke kapa'ina pau a'o ologo auga a'o kegalogo keoma kai a'o akelogonia.

18“Ega puo pau ainami fopaaua, au ega umai au oga'i efauni'i auga palapole kapa'ina eifania auga oko alapakaisa ainau fologo. 19Aufalao aga'o Deo ega agofa'a fouga a'o elogonia kai ega'ina iifaga kapa'ina eifania auga oko aelogo. Ega aisama tiapolo emai ega'ina iifaga au oga koa i'opoga gua alogai kefauga auga eafilaisa. Ega'ina auga au oga uma alogai peapea afugai ke'ualai au'i. 20Kai au oga'i kepo laagai a'isa afa'agamo eka auga laagai ke'ualai au'i auga, aufalao aga'o Deo ega iifa a'o elogo ke alogamai eafia auga. 21Kai isa Deo ega iifa au oga koa alogai efauga auga gagamuga aeoge puo, Deo ega iifa alogai eka epo aemaefa. Gome isa Deo ega iifa kainai kina apala'i eafi'i, o papiau isa keafi apalania aisama, eapoke e'ualai. 22Ke au oga'i ini mogogo alogai ke'ualai au'i auga, aufalao aga'o Deo ega iifa a'o elogo eafia. Kai isa agu felo opopo, ke i'ina agofa'a amu'iai gapa'amu'amu eoma auga isa kefoge, ke ega'ina kapa'i Deo ega iifa au oga koa isa alogai euki auga eafipugua anina aga'o aeoge. 23Kai au oga'i a'isa felogai ke'ualai au'i auga, aufalao aga'o Deo ega iifa a'o elogo, ke Deo ega iifa kapa'ina eifania auga isafa oko elogo. Isa Deo ega iifa au oga koa i'opoga auga alogai euki, epua felo alogaina, au oga aga'omo alogai anina 100, 60, o 30 eoge.

Afa Apala Fouga Iesu Palapoleai Eifania

24Ke Iesu palapole i'oina aga'o la'afou papiau'i maa'iai eifania pugu einaka, “Deo ega agofa'a auga, au aga'o laiti anina felo'i eafi'i ega agoai efauni'i auga koa i'opoga. 25Kai gapiai papiau kefeufeu kai, isa ega ou auga afa apala pua'i eafii'i emai ega laiti ega'ina epo'iai efauni'i kai ekailai elao. 26Pau laiti afa apala ega'ina fou keuki aga'omo kelao laiti e'ina e'afoisa aisama, afa ega'ina isafa kefokilai.

27“Ega aisama ago inagome auga ega pinauga au'i isa eega kemai kepainia einaka, ‘Au akaiki'a aumu, oi laiti anina felo emu agoai lofaunia kai, afa apala'i au'i kapai kemai egae keuki?’ keoma.

28“Isa einaka, ‘Lau e'u ou auga iina koa ekapaisa,’ eoma.

“Ega aisama pinauga au'i au akaiki'a kepa'ani penia keinaka, ‘Oi anina loani lai falao afa apala'i ega'ina fafuau'i ma looma?’ keoma.

29“Kai au akaiki'a einaka, ‘Laa'i, gome oi afa apala'i agofuau'i alogai laiti isafa afofuau'i. 30Amopua'afuni'i fou kai'ialao kegauki galao laiti i'aina kinagai kai. Ega'ina kinagai laiti i'aina papiau'i alapaini'i, ‘Afa apala'i amopakai guguai kakau'i amo'ofa'i ega koa loai feiuma. Egae kai laiti mo amopakai guguaina amomaiseini'i e'a akaiki'a fo'ama keogeoge afugai amooge alaoma,’” eoma.

Mastad Oga Ke Palafa Ipaufuga Mulamula Palapole

(Mako 4:30-32; Luka 13:18-19, 21-22)

31Ke Iesu palapole i'oina aga'o la'afou papiau'i maa'iai eifania einaka, “Deo ega agofa'a auga, au aka mastad oga aufalao aga'o eafiia ega agoai efauga auga koa i'opoga. 32Au ma'oai oga'i epo'iai mastad oga auga e'ele ipauma mo ganinagai, euki aisama, au akaiki'a emia, uma alo aupu gagau'i au'i ma'oai eka'egaini'i, ega koa ufa inei'i kemai agagai kei'oau,” eoma.

33Ke Iesu palapole i'oina aga'o la'afou papiau'i maa'iai eifania pugu einaka, “Deo ega agofa'a auga, papie aga'o palafa ipaufuga mulamula eafia palafa ma'o fou eoge lapuinia kai, fei e'efa efiuga kai epua'afuga eka, ke mulamula ega'ina palafa fofouga alogai epinauga palafa ega'ina epaufua auga koa i'opoga,” eoma.

34Iesu Deo ega agofa'a fouga la'afou papiau'i maa'iai palapoleai mo eifania. Ke kapa aga'o aeifa ofakaea kai ma'oai palapoleai moa'ina eifani'i. 35Iesu ega koa ekapaisa ega koa profeta Deo ega iifa pukagai iina kepapua oma auga ko'a mo emia:

“Lau akeu alapaagalaisa palapoleai alanini'ani,
lau agofa'a egama mo alogai kapa ma'oai kekafake au'i alaifafou'i.” ^b

Iesu Afa Apala'i Palapole'i Kapa'ina Eifania Auga Oko Epakaisa

36Iesu palapole la'afou papiau maa'iai eifania efua aisama, epua'afuni'i elao e'a alogai ekoko. Ke ega imoi au'i kemai isa kepainia keinaka, “Afa apala'i agoai keuki auga palapole kapa'ina eifania auga maamaisai oko mopakaisa,” keoma.

37Ke isa einaka, “Au laiti anina felo efauga auga Papiau Aumauni Gauga. 38Ke agoai laiti efauga auga, i'ina agofa'a. Ke laiti anina felo au'i Deo gauga, Deo ega agofa'ai akekoko au'i. Ke afa apala'i auga laomai apala inagome auga gauga au'i. 39Ke ou auga afa apala'i efauni'i auga tiapolo. Ke laiti i'aina kina ekaina auga, kina fua fouga eifania, ke laiti i'aina papiau'i auga agelo.

40“Ke afa apala'i kefuau'i loai keuma'i koa i'opoga, kina fuagai isafa ega koa agemia. 41Ega kinagai Papiau Aumauni Gauga, ega agelo ageulai'i akelao, isa ega agofa'ai papiau laomai apala'i kepagama'i au'i, ke laomai apala'i kekapa afa apala'i koa i'opo'i kemia au'i akefuau'i. 42Egae kai akeafi'i lo eufa emoge auga alogai ake'afo koko'i, egae akeapepe nie'i akeapalolia. 43Ega aisama papiau kapa'i Deo maagai alo'i opaina au'i, isa Ama'i ega agofa'ai akeagu, kina eaga eaea koa i'opoga, isa isafa akeaga ega akeeaea oma. Kaisau aina ekae auga aina gapaaua ainau galogo,” eoma.

Kapa Aga'o Afa Akaiki'a Auga Palapole

44Ke Iesu eifa pugu einaka, “Deo ega agofa'a auga, kapa aga'o afa akaiki'a agoai keogefake auga koa i'opoga. Ke au aga'o ega'ina kapa afa akaiki'a auga ekapulaisa aisama, eafiia eogefake pugu. Egae kai ekailai elao alogamai ega amu ma'oai e'afa'afalaini'i kai, monina eafiia emue emai ega'ina ago e'afaisa.

45“Ke Deo ega agofa'a auga, afa'afa auga aga'o ou'ou felo ipauma ekapuga ga'afa eoma auga koa i'opoga. 46Ke isa ou'ou felo ipauma aga'o afa akaiki'a auga ekapulaisa aisama, elao ega amu ma'oai e'afa'afalaini'i monina eafiia emai ega'ina ou'ouga e'afaisa.”

Fe'i Palapole

47Ke Iesu palapole i'oina aga'o eifania pugu einaka, “Deo ega agofa'a auga, inoino au'i fe'i a'uai keoge ma'a i'oina i'oina kemai keofa auga koa i'opoga. 48Ke fe'i ake epogu aisama, inoino au'i fe'i kela'aua foeai. Egae kai keagukipo ma'a felo'i au'i keafii'i kepakai guguaini'i ale'a alogai keukai'i kai, apala'i au'i kepuake'i. 49Kina fuagai isafa ega koa i'opoga agemia. Ega kinagai agelo akemai papiau alo'i opaina au'i, ke papiau apala'i au'i fou ake'ea'i. 50Egae kai papiau apala'i au'i lo eufa emoge auga alogai ake'afo koko'i, egae akeapepe nie'i akeapalolia,” eoma.

51Iesu ega'ina palapole'i ma'oai eifani'i afegai, ega imoi epa'ani peni'i einaka, “Ega'ina kapa'i kapa'ina keifania auga oko'i ologo afe'ai ma?” eoma.

Ke isa keinaka, “E, oko'i alogo,” keoma.

52Ega aisama epaini'i einaka, “Ega puo Moses ega iifa pamalelega au'i ma'oai Deo ega agofa'a fouga a'o kelogo au'i auga, e'a inagome auga ega amu isoge e'a alogai amu afa'i akaiki'a'i au'i, mama'i ke ufai'i isafa fou eafilai'i ofakaegai eoge'i auga koa i'opo'i,” eoma.

Nasareta Taonina Papiau'i Iesu Keumakalaina

(Mako 6:1-6; Luka 4:16-30)

53Iesu ega'ina palapole'i ma'oai eifani'i efua aisama, afu ega'ina epua'afuga ekailai elao. 54Ke emai Nasareta, isa ifo ega taoniai aisama, egae la'afou afugai e'ina papiau epamaleleni'i. Ke papiau isa ega pamalele a'o kelogonia, ke kekauai alogaina kepa'ani keinaka, “I'ina auga i'ina ikifaga ke mirakulo isapu'i kapai eafii'i? 55Isa e'a ipaapa auga gauga laa'i ma? Ke isa ina aka Maria laa'i, ke akina James, Joseph, Saimon ke Judas laa'i ma? 56Ke isa afakua ma'oai i'a fou inae alaagu ma? Iifa gome isa ega'ina auga paisa. Ega puo i'ina auga ega'ina kapa'i ma'oai kapai eafii'i?” keoma. 57Ke ega'ina papiau'i Iesu keumakalaina.

Kai Iesu isa epaini'i einaka, “Profeta aga'o ifo ega taoniai, ifo ega papiau au'i mo isa au akaiki'a afakepamia,” eoma. 58Ke papiau isa akepako'ania kainai, egae mirakulo ma'o aekapai'i.